De Regte Heide ligt op een brede dekzandrug, die de waterscheiding vormt tussen twee beekdalen. De overgang van de hooggelegen, droge en voedselarme heide naar het natte, laaggelegen voedselrijke beekdal is zeldzaam en levert hoogteverschillen op van wel 5 meter. En dat is hoog voor Brabantse normen. Het gebied kenmerkt zich door een rijke flora en fauna. Zo bloeit hier klokjesgentiaan, zonnedauw en beenbreek. De zang van de veldleeuwerik op een mooie zomerdag doet je snel vergeten dat de stad binnen handbereik ligt. In de herfst passeren diverse trekvogels en in de wintermaanden neemt de klapekster zijn intrek op de heide. In de periode 2009-2010 heeft de mens de natuur een handje willen helpen met de herintroductie van de korhoen. Dat is echter op niets uitgelopen; de populatie hield geen stand. In 2011 is het project stopgezet.
Al dit natuurschoon wordt mooi gecombineerd met een rijke cultuurhistorie. Op de rand van de heide liggen zes grafheuvels uit de Bronstijd. Op de Kaart van Zijnen uit 1760 wordt al melding gemaakt van grafheuvels. Het origineel van deze kaart bevindt zich in het Regionaal Archief Tilburg; de Brabant-Collectie beschikt over een facsimile-uitgave (vindplaats: Generaliteitsland Brabant / Oost / Tilburg / 1760 (1)). Op deze kaart wordt de grafheuvelgroep 'de Vijf Bergies' genoemd. Ook nu nog wordt de naam 'Vijfberg' gehanteerd. Pas bij restauratiewerkzaamheden kwam men erachter dat er zes in plaats van vijf grafheuvels zijn. In 1935 verrichte Albert Egges van Giffen, grondlegger van de Nederlandse archeologie, hier onderzoek. Hij was vooral geïntrigeerd door de bijzondere vorm van de grootste heuvel, die door een greppel en een wal omringd is en daarom een ringwalheuvel wordt genoemd. Dergelijke heuvels kende men indertijd niet in Nederland en ook nu zijn ze nog zeldzaam. Bij opgravingen werden diverse grafgiften zoals strijdbijlen en dolken gevonden. De Brabant-Collectie beheert 49 objecten van dit onderzoek (zie Databank Topografisch-Historische Atlas), waaronder de volgende afbeeldingen.
 |
| Grafheuvels. Archeologisch onderzoek Rechte Heide, gemeente Goirle Fotograaf onbekend / Biologisch Archaeologisch Instituut Rijksuniversiteit Groningen, 1935 ML / 924 Goir (4) |
 |
| Tumulus (5) Rechte Heide, gem. Goirle Maker onbekend / Biologisch Archaeologisch Instituut Rijksuniversiteit Groningen Reproductie van tekening plattegrond, 1935 ML / 924 Goir (38) |
De Regte Heide is een heerlijk gebied om over te struinen. Er zijn diverse wandelroutes uitgezet en vanuit een vogelkijkhut kun je ongestoord de natuur observeren. Ben je daarna helemaal verslingerd geraakt aan dit natuurgebied, volg dan de speciale Facebook-pagina De Regte Heide liefhebbers.
Meer lezen over de Regte Heide? Bekijk dan zeker het laatste nummer (nr. 188, herfst 2015) van het tijdschrift Brabants Landschap (vindplaats: T 07481), waarin een aantal artikelen over dit natuurgebied staan. Maar onze collectie biedt nog meer, zoals bijvoorbeeld de volgende uitgaves:
- H. Schlamilch: Geheimen van de Regte Heide: de zeven grafheuvels. Soest, Boekscout.nl (2012).
Vindplaats: CBM 015 A 71 - L. Theunissen en J-W. de Kort: Archeologische verhalen over het landschap van de Regte Heide (gemeente Goirle). Amersfoort, Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (2008). Vindplaats: BRA Z3 THEU 2008
- T. Caspers e.a.: Ontdek de natuur dichtbij huis; Tilburg en omstreken. Haaren, Brabants Landschap (2003) (pag. 4-7). Vindplaats: BRA H4 CASP 2003
- 'De Regte Heide: nederzetting uit de prehistorie'. In: Brabants Landschap, vol. 76, nr. 158 (april 2008), p. 29-45.
Vindplaats: T 07481
Geen opmerkingen:
Een reactie posten