Over mij

Mijn foto
De Brabant-Collectie is in 1837 in 's-Hertogenbosch opgericht door het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant en wordt sinds 1986 beheerd door de bibliotheek van de Universiteit van Tilburg

zondag 24 april 2011

Eieren tikken

Op deze Eerste Paasdag brengen wij een eeuwenoude traditie onder de aandacht: het eieren tikken.

Paschen. Eieren tikken Brabant. Foto van Limburgsch Persbureau, Roermond
Vindplaats: ML / 411.13 (9)

Wat je nodig hebt zijn hardgekookte eieren en enthousiaste deelnemers. De spelregels zijn als volgt. Je tikt twee eieren tegen elkaar. Degene met het ei waar een barst in komt heeft verloren. Je begint met kop tegen kop, dan kont tegen kont. Daarna, als het zo uitkomt, kop tegen kont. Degene met het meest hele ei heeft gewonnen.

vrijdag 22 april 2011

Goede Vrijdag

ABC-boekje


Letters van het alfabet en het Onze Vader

Op deze dag aandacht voor dit bijzondere boekje met vier bladzijden op twee losse bladen, Het werd gebruikt om kinderen het alfabet te leren en begint dan ook met de letters van het alfabet. De rest van de tekst is die van het Onze Vader en het Wees gegroet Maria in het Latijn. De oudste abc-boekjes uit ons taalgebied stammen uit het begin van de 15e eeuw. Op de laatste bladzijde van dit abc-boekje staat een houtsnede van Christus aan het kruis, die beweend wordt door Maria en Johannes de Evangelist. Een toepasselijke afbeelding nu met Pasen, waarbij de opstanding van Christus drie dagen na zijn kruisdood op de berg Golgotha herdacht wordt (Mattheus 27: 45-58, Marcus 15: 33-45, Lucas 23: 44-52, Johannes 19: 25-38). 

Abecedarium.  
’s-Hertogenbosch: Wed. Jan Scheffer (II), 1568. 
Formaat in-24. Gedrukt in rood en zwart. 
Colofon: Impressum Sylvaeducis, apud Viduam Joannis Schefferi. 
Anno LXVJJJ.
Signatuur: KOD 1568 ’s Hert 1

Ave Maria, geloofsbelijdenis, colofon

woensdag 20 april 2011

Circus in Tilburg

Het liedje van Arlekyn. Lutkie en Cranenburg.
houtsnede, gekleurd. formaat: 41.3 x 32.
ML / 911.62.38 (1)
Tot en met 25 april 2011 staat het Nationaal Circus Herman Renz  in Tilburg op het Laar met de show Celebration. Met deze show vieren zij hun 100-jarig bestaan.
Het Nederlandse circus begon in 1796 op de kermis van Delft. De eerste Nederlandse circusdirecteur Pieter Magito breidde zijn koordansnummer uit met andere acts en stelde zo de eerste circusvoorstelling samen. Over deze boeiende geschiedenis kunt u boeken inzien, lezen en wellicht lenen bij de Brabant-Collectie. In de Brabant-Databank vindt u verder nog een twintigtal artikelen als u zoekt op het trefwoord circus. Lidmaatschap van de Brabant-Collectie staat open voor iedereen en kost u niets. U betaalt alleen € 15,-- borg voor de lenerspas.
Ook de bekende Brabantse fotograaf Martien Coppens heeft circusartiesten op de gevoelige plaat vastgelegd. Kijk maar eens naar deze foto's.

vrijdag 15 april 2011

Bekijk onze YouTube-pagina

Zoals u wellicht weet heeft de Brabant-Collectie haar eigen YouTube-pagina. Hier vindt u filmbeelden van onze activiteiten, zoals het symposium Maakbaar Erfgoed, en over de restauratie van de Martien Coppens-collectie. Tevens kunt u hier historische films over Noord-Brabant bekijken. Zoals bijvoorbeeld deze film:


De komende weken zullen we nog meer historische films uit onze collectie uploaden in YouTube, de moeite waard dus om eens een kijkje te nemen.

woensdag 13 april 2011

De Roman-Visscher-kaart: uniek cartografisch topstuk

De wandkaart van Brabant van Zacharias Roman (1595 - ca. 1675) en Nicolaas lohannes Visscher (1618 – 1679), getiteld Ducatus Brabantiae novissima descriptio per Nicolaum Ioa. Visscherum, is het belangrijkste cartografische overzichtswerk van Brabant uit de 17e eeuw en een bijzondere kunstuiting uit de Gouden Eeuw. De kaart is het meest volledige exemplaar dat tot nu toe bekend is en daardoor cultureel van onschatbare waarde. In 1983 werd de kaart met financiële steun van de Provincie Noord-Brabant en het Provinciaal Anjerfonds Noord-Brabant verworven door het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant, de voorganger van de Brabant-Collectie.


Ducatus Brabantiae nova delineatio per Nicolaum I. Viβcherum Anno 1661.
Gedruckt t'Amsterdam Claes Ianβ.Viβcher. 1656.
Ingekleurde kopergravure. Schaal: 6,8 cm

De hoofdkaart is uit 12 bladen samengesteld met aan de bovenrand een titelstrook. Volgens de windroos is de kaart van Brabant naar het noord-noordwesten georiënteerd. Aan de zijborders is de kaart voorzien van 14 Brabantse stadsgezichten, te weten links (van boven naar beneden): Leuven, Antwerpen, Mechelen, Aarschot, Breda, Lier, Scherpenheuvel; en rechts ( van boven naar beneden): Brussel, ’s-Hertogenbosch, Tienen, Bergen op Zoom, Maastricht, Grave, ’t Hof van Brabant. Aan de benedenrand is een beschrijving van het Hertogdom Brabant in het Nederlands en Frans geplakt. De totale afmeting van de wandkaart bedraagt 167 x 217 cm.

Om dit topstuk optimaal tot zijn recht te laten komen, willen we de kaart restaureren en digitaliseren. Softwarematig zullen de afzonderlijke kaartbladen uitgesneden worden. In maart 2012 vieren wij  het 175-jarig bestaan van het Provinciaal Genootschap. De Brabant-Collectie wil voor die gelegenheid de wandkaart uitbrengen in een speciale cassette met de gedigitaliseerde kaartbladen in een op maat gemaakte doos en voorzien van uitvoerige tekst.
Naar sponsoren en fondsen wordt nog gezocht. Zie hiervoor onze pagina op de Tilburg University website onder projecten Universiteitsfonds.

In het tijdschrift In Brabant  (vol. 2 (2011) 2, p. 32-35) vindt u een uitgebreid artikel over dit topstuk uit onze collectie.

Vindplaats: Generaliteitsland Brabant / 1661 (1)

woensdag 6 april 2011

Evaluatiebijeenkomsten Film- en Fotobank Noord-Brabant afgerond

Eind dit jaar viert de Film-en Fotobank Noord-Brabant (FFNB) zijn eerste lustrum. De afgelopen 5 jaar hebben de ontwikkelingen in de digitale wereld niet stil gestaan. Reden voor ons om opzet en werking van de beeldbank kritisch tegen het licht te houden. Ook de ideeën van de deelnemers van de FFNB achten wij van groot belang. Daarom hebben we in maart 2011 vier evaluatiebijeenkomsten georganiseerd waarin de deelnemers aan het woord kwamen. De uitkomsten zullen een belangrijke rol spelen bij de vernieuwingsslag van de beeldbank.

Tijdens deze bijeenkomsten discussieerden de deelnemers over hun ervaringen, wensen en ideeën ten aanzien van de opzet en werking van de beeldbank.
De ondersteuning door de Brabant-Collectie kwam eveneens aan bod. Gewerkt werd met zogenaamde focusgroepen: 10 tot 12 mensen praten onder leiding van een gespreksleider over een bepaald thema. Hierbij lag het accent op de interactie tussen de deelnemers onderling.











22 maart jl. vond de tweede bijeenkomst plaats onder leiding van Corno Vromans van Library & IT Services. Met stemkastjes konden de deelnemers hun antwoord geven op een aantal kwesties. De resultaten werden direct getoond en vervolgens was er een levendige discussie.
De planning is dat medio april de terugkoppeling naar de deelnemers plaats vindt.

maandag 4 april 2011

Jazz in Tilburg, 100 jaar avontuurlijke muziek

Unieke foto’s uit privéarchieven, geschreven portretten van overleden en nog levende jazzmusici, uitgebreide overzichten van jazz- en dansorkesten, evenementen die met jazz te maken hebben, een overzicht van bestaande en verdwenen jazzclubs, inleidende verhalen over het verloop van de jazzgeschiedenis in Tilburg en anekdotes, veel anekdotes. Dat is in het kort de inhoud van dit boek Jazz in Tilburg, 100 jaar avontuurlijke muziek.

Slechts weinig mensen weten dat al aan het begin van de vorige eeuw de eerste jazzklanken in de stad klonken, lang voordat jazz in Nederland bekend werd.
Jazz in Tilburg, 100 jaar avontuurlijke muziek beschrijft  uitvoerig hoe dat in zijn werk ging. En ook hoe de jazz, die zich aanvankelijk beperkte tot de kringen van de fabrikanten, uitdijde binnen de stad en ook hart en ziel van gewone mensen veroverde. Hoe dansavonden ontstonden, hoe mensen zelf muziek gingen maken, geholpen door enkele vooruitstrevende Fraters van Tilburg en de vele harmonieën die de stad rijk was.

Jazz in Tilburg, 100 jaar avontuurlijke muziek beschrijft de vele stijlen van de jazz en geeft een geschiedkundig overzicht van hoe de stijlen zich in Tilburg ontwikkelden. De oude-stijljazz ging over in de modernere varianten als mainstream en bebop en vanaf de jaren zeventig in diverse eigentijdse-jazzstijlen. Met prachtige foto’s, verklarende en vertellende teksten en zomaar weetjes is Jazz in Tilburg, 100 jaar avontuurlijke muziek, een lees- en bladerboek geworden, dat door zijn unieke karakter ook de niet in jazz geinteresseerden boeit. Minstens zo interessant is de bijbehorende cd met uitzonderlijke en vaak nog niet uitgebrachte muziekfragmenten.

Vindplaats: BRA J3 HEIJ 2010