De Roman-Visscher-kaart: uniek cartografisch topstuk

De wandkaart van Brabant van Zacharias Roman (1595 - ca. 1675) en Nicolaas lohannes Visscher (1618 – 1679), getiteld Ducatus Brabantiae novissima descriptio per Nicolaum Ioa. Visscherum, is het belangrijkste cartografische overzichtswerk van Brabant uit de 17e eeuw en een bijzondere kunstuiting uit de Gouden Eeuw. De kaart is het meest volledige exemplaar dat tot nu toe bekend is en daardoor cultureel van onschatbare waarde. In 1983 werd de kaart met financiële steun van de Provincie Noord-Brabant en het Provinciaal Anjerfonds Noord-Brabant verworven door het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant, de voorganger van de Brabant-Collectie.

Ducatus Brabantiae nova delineatio per Nicolaum I. Viβcherum Anno 1661.

Gedruckt t'Amsterdam Claes Ianβ.Viβcher. 1656.

Ingekleurde kopergravure. Schaal: 6,8 cm

De hoofdkaart is uit 12 bladen samengesteld met aan de bovenrand een titelstrook. Volgens de windroos is de kaart van Brabant naar het noord-noordwesten georiënteerd. Aan de zijborders is de kaart voorzien van 14 Brabantse stadsgezichten, te weten links (van boven naar beneden): Leuven, Antwerpen, Mechelen, Aarschot, Breda, Lier, Scherpenheuvel; en rechts ( van boven naar beneden): Brussel, ’s-Hertogenbosch, Tienen, Bergen op Zoom, Maastricht, Grave, ’t Hof van Brabant. Aan de benedenrand is een beschrijving van het Hertogdom Brabant in het Nederlands en Frans geplakt. De totale afmeting van de wandkaart bedraagt 167 x 217 cm.

Om dit topstuk optimaal tot zijn recht te laten komen, willen we de kaart restaureren en digitaliseren. Softwarematig zullen de afzonderlijke kaartbladen uitgesneden worden. In maart 2012 vieren wij  het 175-jarig bestaan van het Provinciaal Genootschap. De Brabant-Collectie wil voor die gelegenheid de wandkaart uitbrengen in een speciale cassette met de gedigitaliseerde kaartbladen in een op maat gemaakte doos en voorzien van uitvoerige tekst.
Naar sponsoren en fondsen wordt nog gezocht. Zie hiervoor onze pagina op de Tilburg University website onder projecten Universiteitsfonds.

In het tijdschrift In Brabant  (vol. 2 (2011) 2, p. 32-35) vindt u een uitgebreid artikel over dit topstuk uit onze collectie.

Vindplaats: Generaliteitsland Brabant / 1661 (1)