In 1986 bracht heemkundekring ‘Willem Snickerieme’ het eerste nummer uit van tijdschrift De Bùrt. De voorzitter schreef dat de kring, afhankelijk van de financiële positie, het tijdschrift ‘enkele keren per jaar (hoopte) uit te geven’ en dat ‘de redaktie zal (…) blijven trachten een goed en verantwoord product te presenteren, hoewel alle begin natuurlijk moeilijk is’. Deze voorzichtige starthouding heeft een succesvol vervolg gekregen, want inmiddels – we schrijven augustus 2022 – staat de teller op 110 uitgaven, en worden de te maken kosten mede gedekt door inkomsten uit advertenties. Ieder jaar verschijnen drie of vier nummers en per keer worden een kleine zestig pagina’s gevuld met interessante artikelen over een breed scala aan onderwerpen uit de geschiedenis van Hooge en Lage Zwaluwe. Dat de twee dorpen inmiddels opgegaan zijn in de gemeente Drimmelen doet niets af aan de ijver die betrokkenen aan de dag leggen om juist het erfgoed van Hooge en Lage Zwaluwe over het voetlicht te brengen. De oorspronkelijke naam van de heemkundekring ‘Willem Snickerieme’ werd enkele jaren geleden ingeruild voor ‘Erfgoedvereniging Heerlijkheid Hooge en Lage Zwaluwe’; deze past beter bij de huidige tijd. Het tijdschrift heeft echter de naam behouden die het in 1986 kreeg en die nog steeds goed aansluit bij de functie. De Bùrt: een vaste plaats waar mensen samenkomen om over het nieuws (in het tijdschrift ook oud nieuws!) te praten en van alles en nog wat te weten te komen.
De laatste jaren worden ook onderwerpen aangepakt en beschreven die de omvang van het ‘normale’ tijdschrift overstijgen. Deze uitgaven komen mede tot stand met donaties van de Stichting Heldens-de Laat. In november 2016 was een themanummer van ruim 100 pagina’s gewijd aan de Langstraatspoorlijn. In mei 2020 verscheen een nummer van dezelfde omvang met daarin een overzicht van alle slachtoffers (inclusief biografische informatie) van de Tweede Wereldoorlog uit de voormalige gemeente Hooge en Lage Zwaluwe. December 2020 stonden Zwaluwse winkels en cafés centraal, in november 2021 Zwaluwse bedrijven; in beide gevallen besloegen de nummers bijna 200 pagina’s. In de korte beschrijvingen zijn talloze gegevens opgenomen over het begin en eventueel het einde van de ondernemingen, de locatie, en natuurlijk heel veel namen van betrokken Zwaluwnaren. Nuttige informatie is zo compact op een rij en bij elkaar gezet. Wat deze themanummers verder aantrekkelijk maakt, is het vele beeldmateriaal dat gebruikt is. Speciale aandacht willen we hier vestigen op De Bùrt 99, uit november 2019, met de titel: ‘Een bewogen en bevlogen vrouw. Catharina Nelemans, zuster in oorlogstijd’. In 160 pagina’s wordt aan de hand van het dagboek van Catharina Nelemans en documentatie in tekst en beeld een fraai en interessant persoonlijk verhaal opgetekend van de oorlogservaringen van een bijzondere inwoner van zomaar een dorp.
Bij de Brabant-Collectie (Tilburg University) is veel documentatie te vinden over Hooge en Lage Zwaluwe. Publicaties in boeken en tijdschriften, en ook – zij het een bescheiden hoeveelheid – beeldmateriaal kunnen ter plekke worden bekeken en bestudeerd. Voor misschien wel een nieuw artikel in De Bùrt….
Vindplaats: T 07854
