Over mij

Mijn foto
De Brabant-Collectie is in 1837 in 's-Hertogenbosch opgericht door het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant en wordt sinds 1986 beheerd door de bibliotheek van de Universiteit van Tilburg

vrijdag 23 november 2012

Fotobank Rees Diepen online


Celine op het vlot
Tilburg, 1955 (Vindplaats: 319)
Rees Diepen
Vandaag is de Fotobank Rees Diepen online gegaan. U kunt nu 179 foto's uit haar kerncollectie bekijken en tot op detailniveau inzoomen. Voor meer achtergrondinformatie leest u ons blogbericht van 5 oktober jl.

NB: Vanaf 3 februari 2020 zijn de foto's van Rees Diepen via de zoekmachine BCfinder te bekijken.

maandag 19 november 2012

Blikken op Brabant. De canon van Nederland in Noord-Brabants perspectief

Het boek 'Blikken op Brabant' is geen gewoon geschiedenisboek. Het is eerder een aanvulling op de Nederlandse geschiedenis.
Het gaat niet over carnaval of de Brabantse gemoedelijkheid, maar wel over de vele grafheuvels, de Brabantse hertogen, de beide Wereldoorlogen, de Brabantse Stijl, de Watersnood en andere kleine en grote gebeurtenissen uit onze geschiedenis.
Het is een toegankelijk, beknopt en verrassend overzicht van de Brabantse geschiedenis. Een geschiedenis die regelmatig afwijkt van de nationale canon;
een geschiedenis vanuit een ander persepctief.
Het informatieve en rijk geïllustreerde boek is te gebruiken als aanvulling op de geschiedenislessen op school en kan bijdragen tot het in elkaar passen van de Nederlandse en Brabantse geschiedenis. De teksten en het beeldmateriaal worden ook via de website ontsloten.

De Brabant-Collectie heeft een grote collectie boeken over de Brabantse geschiedenis. Deze boeken kunt u vinden in de rubriek BRA D. Boeken over regionale geschiedenis kunt u vinden in de rubriek BRA Y.

Vindplaats: BRA D SONN 2012

donderdag 8 november 2012

Aalscholver

Aalscholver in:
C. Nozeman, M. Houttuyn, C. Sepp, J.C. Sepp:
Nederlandsche vogelen volgens hunne huishouding, aert en eigenschappen beschreeven
KOD 041 G 01
Pelecanus, Carbo, Scolver

De Aalscholver is eeuwenlang achtervolgd door vissers en anderen vanwege de vermeende grote hoeveelheid vis die hij zou verorberen. Ook Nozeman vond het een schadelijke vogel, maar blijkbaar was dat toen nog niet landelijk doorgedrongen:
"Vreemd is het, dat in een Land, waerin door jaerlyksch herhaelde Schouwe voorziening gedaen wordt tegen de Kraeijen- en Aeksteren-teelt, de Scholvers tot hier toe zyn vrygebleeven. De schade, welke de eersten doen, koomt in geene vergelyking by die, welke door de laesten wordt veroorzaekt; en vermoedelyk koomt de ongestoorde inrustlaeting deezer vogelen uit onkunde, zoo van hun verbaezend groot getal, als van hunne broedplaets... Onuitspreeklyk (kunnen wy hieruit naegaen,) zyn de Slachtingen die door deeze roofvogelen onder onze vischen gemaekt worden, (en zy aezen op niets anders,) alomme door onze gantse Provincie..."
De Vogelbescherming meldt echter dat uit onderzoek is gebleken dat Aalscholvers vooral brasem en pos eten. Commercieel gezien zijn dit geen interessante vissoorten en is het dus onterecht de vogel te zien als concurent in de (binnen)visserij.

Het verenkleed van de vogel is niet waterdicht en wordt bij het duiken naar voedsel nat tot op de huid. Daarom moet hij dus eerst drogen. Dat doet hij door met half gespreide vleugels op een paal of in een boom te gaan zitten. Een verwijzing naar deze markante houding komt terug in een oude benaming voor de vogel. 'Aar' in de oude volksnaam 'Schollevaar' betekent arend en stoelt op de heraldieke houding van de vogel die zijn vleugels droogt.

Vindplaats: KOD 041 G 01

Met de Aalscholver sluiten we de reeks over het historisch vogelboek van Cornelius Nozeman af.

dinsdag 6 november 2012

Netwerkdag Oorlogsbronnen

1 november jl. vond in Amsterdam de derde Netwerkdag van Netwerk Oorlogsbronnen plaats. Het streven van deze organisatie is met haar portal via één zoekingang zoveel mogelijk oorspronkelijk bronnenmateriaal over of uit de Tweede Wereldoorlog vindbaar te maken. De samenwerkende partners zijn:
DANS-KNAW, KB, Nationaal Archief, Nationaal Comité 4 en 5 mei, NIBG en NIOD.

De middag begon met een terugblik op het afgelopen jaar en een update over de nieuwste ontwikkelingen. De portal Oorlogsbronnen is een zogenaamde aggregator die periodiek metadata ophaalt bij andere organisaties en deze op één centrale plaats verzamelt. Momenteel worden bij 18 collecties gegevens 'geharvest'. Een dergelijke portal biedt de gebruiker overzicht en een kwalitatieve selectie; het is een doorgeefluik naar een veelvoud van websites, dus geen vervanging daarvan. Maar er kleven ook nadelen aan een aggregator: voor de gebruiker is het vaak niet duidelijk waar hij/zij doorheen zoekt, waar materialen vandaan komen en zich fysiek bevinden.

Na deze inleiding schoven de deelnemers bij twee workshops aan.
Workshop I droeg de titel:
'Open data en erfgoedinstellingen: een praktische inleiding over de mogelijkheden en onmogelijkheden van het vrij beschikbaar stellen en uitwisselen van digitale data'. Twee medewerkers van Kennisland gaven een heldere inleiding op Open Cultuur Data: de voordelen werden belicht, maar ook de randvoorwaarden, met name op het gebied van auteursrechten. Dit leverde een boeiende discussie met de zaal op én een aantal praktische aanbevelingen.

Workshop II had als onderwerp:
'Digitaliseren, maar dan? Over het duurzaam toegankelijk houden van digitale bronnen'. Momenteel wordt er alom op grote schaal gedigitaliseerd. Maar er is helaas nog steeds te weinig aandacht voor vragen als: hoe bewaren we dit - wat kost het - wat hebben we er voor nodig? Jeffrey van der Hoeven (Koninklijke Bibliotheek) ging nader in op deze aspecten, met voorbeelden uit zijn dagelijkse praktijk. Tegenover oplossingen als cloudcomputing staat hij tamelijk sceptisch, aangezien hier de focus vaak ligt op snelheid en niet op duurzaamheid. De Nationale Coalitie Digitale Duurzaamheid, een samengaan van organisaties uit de publieke sector, focust zich, zoals de naam al zegt, in grote mate op al deze duurzaamheidsaspecten.

Ewoud Sanders, taalhistoriscus en journalist, sloot de dag af met een kritische blik op de website Oorlogsbronnen.

De presentaties kunt u online nalezen op de website van Netwerk Oorlogsbronnen.

maandag 5 november 2012

Tijdschrift: De Waterschans

Sinds de eerste verschijning, nu 42 jaar geleden, is de Brabant-Collectie in het bezit van het tijdschrift De Waterschans (vindplaats: T 08388). Het blad verschijnt 4x per jaar in een oplage van 1.300 exemplaren. Deze uitgave van de Geschiedkundige Kring van Stad en Land van Bergen op Zoom is in het bijzonder bedoeld voor de leden van de kring, maar natuurlijk ook voor andere geïnteresseerden.
De kring omschrijft het doel van De Waterschans als volgt: "het publiceren van bevattelijke wetenschappelijke artikelen betreffende de geschiedenis van Stad en Land van Bergen op Zoom." Thema's die aan bod komen zijn: geschiedenis, archeologie, monumentenzorg, genealogie, volkscultuur en devotie, oral history, cultuur- en kunsthistorie.

In het septembernummer van 2012 staat onder andere een artikel van Ad van Moll, getiteld "Inscripties in een celdeur". Hierin wordt niet alleen de geschiedenis van de Gevangenpoort van Bergen op Zoom beschreven.Het is tevens een verslag van de zoektocht naar de betekenis van inscripties die betrekking hebben op een man genaamd Kolfs of Colfs, die in 1823 twee maanden gevangen zat op deze plaats.

Dankzij een gift van Picturae en de Geschiedkundige Kring is het mogelijk alle tijdschriftnummers van De Waterschans online te lezen op de website van historisch centrum Het Markiezenhof. Het betreft hier de volledige serie afleveringen vanaf 1968. De tijdschriften zijn full colour gescand en inhoudelijk doorzoekbaar. Jaarlijks zal een jaargang toegevoegd worden, met een 'vertraging' van 1 jaar.

zaterdag 3 november 2012

St. Hubertus

Vindplaats: ML / 131.33 (3)
Vandaag, 3 november, is de naamdag van St. Hubertus. St. Hubertus (655-727), zoon van de hertog van Aquitanië, leidde een werelds leven. Uit een overlevering blijkt dat hij op Goede Vrijdag op jacht ging. Op het moment dat hij een groot hert wilde neerschieten, zag hij een lichtend kruis tussen het gewei van het dier. Een stem zei hem naar Lambertus van Maastricht te gaan. Na een periode in de leer te zijn geweest, werd hij diens opvolger. Later werd hij de eerste bisschop van Luik. St. Hubertus geldt als de patroonheilige van de jagers. Ook wordt hij aangeroepen ter genezing van hondsdolheid, omdat hij iemand daarvan genas.

Op 3 november leidde men vroeger de jachthonden de kerk in om ze te zegenen en te behoeden voor hondsdolheid. Dit was de start van het jachtseizoen. De jachthonden en de inzegening zijn mooi te zien op onderstaande foto's uit de Brabant-Collectie. 
St. Lambertuskerk (?), Udenhout, eind jaren '30
Fotograaf: Persbureau Het Zuiden. Vindplaats: ML/ 131.36 (4)
Eindhoven (?), eind jaren '40
Fotograaf: Martien Coppens. Vindplaats: ML / 131.36 (3)

Eersel, 1980
Fotograaf: Gaston Remery
In West-Brabant, maar ook in Tilburg en omgeving, werden vroeger vele Hubertusbroodjes gebakken bij deze gelegenheid. Deze aaneen gebakken broodjes werden gezegend tijdens de Heilige Mis en moesten daarna droog gegeten worden, voordat men iets anders at. Andere benamingen zijn huupkes, huibertjes, huibjes en opkes. Deze broodjes zouden ook beschermen tegen hondsdolheid.