Tijdschrift: De Rosdoek

De Rosdoek is de naam van een periodiek dat vier keer per jaar verschijnt en wordt uitgegeven door de Heemkundige Studiekring 'De Acht Zaligheden'. Hierin publiceren de leden artikelen over heemkundige onderwerpen. Tevens bevat het blad korte boekbesprekingen en besprekingen van artikelen uit periodieken van zusterverenigingen. In De Rosdoek verschijnen ook artikelen over onderzoek dat door leden gedaan is. De redactie biedt hen daarbij praktische ondersteuning. Een deel van die leden werkt bovendien actief mee in commissies en studiegroepen.
De naam van het blad is ontleend aan de rosdoek die vroeger een bergplaats was onder een hoogkar: een juten zak waarin dingen vervoerd werden die men op die kar niet kwijt kon. Het blad is een soort rosdoek waarin informatie en nieuws over het werkgebied wordt verzameld.
Het werkgebied van de kring is de Acht Zaligheden, bestaande uit gemeente Eersel (kerkdorpen Duizel, Eersel, Steensel), gemeente Bergeijk (kerkdorpen Riethoven en Westerhoven), gemeente Bladel (met het kerkdorp Hoogeloon) en gemeente Veldhoven met uitzondering van kerkdorp Zeelst. De naam, een toespeling op de Bergrede, verwijst naar het -sel waarop de naam van deze acht dorpen eindigt. Ondanks dat de dorpen Duizel en Wintelre niet op -sel eindigen, worden ze historisch gezien bij de Acht Zaligheden gerekend. Zo werd Duizel van oudsher geschreven als Duisel en wordt Wintelre in de volksmond Wèntersel genoemd. De naam Acht Zaligheden zou ook ontstaan kunnen zijn tijdens de Belgische revolutie in 1830. Hollandse militairen die in de Kempen gelegerd waren, vonden deze streek maar armzalig; sarcastisch spraken zij van Zaligheden. Ook kan de term Zaligheden een verbastering zijn van het oud-Nederlandse "Sheligheden", wat verwijst naar het achtervoegsel -sel. Dat is dan weer afgeleid van het Latijnse "sele", op zijn beurt een verbastering van "sala", wat woning of hoofdverblijf betekent.
De Heemkundige Studiekring 'De Acht Zaligheden' wil de woonomgeving onderzoeken en de kennis daarover vastleggen, bewaren en verspreiden. Dit gebeurt onder andere door de publicatie van artikelen over het immaterieel (cultureel) erfgoed van de Acht Zaligheden in De Rosdoek. Deze artikelen hebben onder andere toponymie, monumenten, familiegeschiedenis en kerkgeschiedenis als onderwerp. Het oorspronkelijk werkgebied van de in 1947 gestichte studiekring was het hele gebied ten zuidwesten van Eindhoven dat bekend staat als de Kempen, ook wel aangeduid als de Streek van de Acht Zaligheden. In de loop van de tijd wilde men zich meer specialiseren en primair richten op het eigen werkgebied. Daarom zijn er in goed overleg een aantal nieuwe verenigingen en historische stichtingen ontstaan in de Kempen.

De Rosdoek is aanwezig en raadpleegbaar op niveau 0 van de universiteitsbibliotheek.
Vindplaats: T 07477