Kluut

Kluut in:
C. Nozeman, M. Houttuyn, C. Sepp, J.C. Sepp:
Nederlandsche vogelen volgens hunne huishouding, aert en eigenschappen beschreeven
KOD 041 G 01

Recurvirostra, of Kluit

Alleen al om de vorm van de snavel vond Nozeman de kluut een bijzondere vogel:
"Om de afwyking des maeksels zyner nebben van den gewoonen regel, is dit voorwerp, (onze Vaderlandsche Kluit), onder de allerzonderlingste vogelen te tellen. Niet rechtuit, gelyk by de meesten, niet vooroveromgekromd, gelyk by veelen; maer achterover en naer om hoog geboogen staet zyn bek; in welke byzonderheid hy mogelyk de eenigste is in de algeheele Bende van het Pluimgedierte."
De site van Vogelvisie vermeldt dat de kluut de enige Europese vogel is met een duidelijk omhoog gebogen snavel.
De vogel leeft op de grens van land en zout of brak water. Met name in ondiep water en slikkige bodems zoekt hij zijn voedsel, en wel op de tast. Zijn snavel is uitermate geschikt voor zijn manier van foerageren. Hij beweegt deze snel maaiend door het water, de beide snavelhelften een stukje uit elkaar. Voelt de kluut dat er iets tussen komt dan sluit hij de snavel en de prooi is binnen! Nozeman besluit zijn lofzang op de kluutsnavel als volgt:
"De Maeker nu van den Kluit voorzag hem, voor allzulke geleegenheden, van eenen bek, die by zyne bogtige lengte en spitsuitloopende dunheid teffens de buigbaerheid had van taey leeder of balein; zoodat dezelve aen de drukking der waterplanten meegeeven, en, onder de verrichtingen van zyn werk, overal tusschen de naeuwe openingen van het digt gewortel en watergewasch zig onbelemmerd indringen zou kunnen."

De kluut was een talrijke vogel in Nozeman's tijd:
"In de Wieringerwaert heb ik 'er aen de buitendyken zeer veelen waergenomen. Zy waren 'er in 1754 zoo menigvuldig, dat men ze, geschoten, overal in de boomgaerden hing, evn als Aeksters, tot afschrik van 't gevogelte."
Momenteel komt de kluut in Europa voor langs de continentale noordzeekust, in Zuidoost-Engeland en in zuidelijk Europa. Een kwart van de Europese klutenpopulatie broedt in Nederland, met een zwaartepunt in het Waddengebied. Het aantal broedparen fluctueert sterk, met de laatste jaren een postieve trend. Dit is mede te danken aan natuurontwikkelingsprojecten in het Wadden- en Deltagebied.

Vindplaats: KOD 041 G 01