De sportcanon: de sportgeschiedenis van Nederland

Vandaag extra aandacht voor de sportgeschiedenis in Nederland. Zaterdag 6 oktober a.s. is de 'Dag van de Brabantse Volkscultuur'. Centraal thema is: ‘Sport als spiegel van de samenleving’. Klik hier voor meer informatie over deze dag.

Het boek 'De sportcanon' geeft een chronologisch overzicht van de Nederlandse sportgeschiedenis. Aan bod komen onder andere het historisch verhaal, sport als maatschappelijk fenomeen, sportwetenschappelijk onderzoek, de rol van de televisie, gebeurtenissen en thema’s die bepalend waren voor de ontwikkeling van de sport, het verenigingsleven en de Olympische Spelen.

De Brabant-Collectie heeft een uitgebreide collectie boeken over allerlei takken van sport. Van wandelen en paardrijden tot wielrennen en zwemmen. Uiteraard ontbreken ook boeken over de regionale voetbalclubs niet. Deze boeken kunt u bij ons vinden in de rubriek BRA H.

Vindplaats: NGE H3 JUNG 2011

Symbolische overdracht foto's Noud Aartsen

Tijdens een feestelijk samenzijn op dinsdag 18 september jl. in de Bibliotheek Best hebben Anton van Aert, de net geïnstalleerde burgemeester, en Paul Gondrie, wethouder van Cultuur van de gemeente Best, symbolisch 1100 foto's van Noud Aartsen overgedragen aan de Brabant-Collectie. 

Paul Gondrie vertelt aan de hand van drie uitgekozen foto's van Noud Aartsen.
 V.l.n.r.: burgemeester Anton van Aert, wethouder van Cultuur Paul Gondrie en voorzitter van HKK Dye van Best, Harrie van Vroenhoven. 
 Foto: Guido t'Sas (bron: hhBest.nl)

Paul Gondrie heeft voor de overdracht drie foto's van Noud Aartsen gekozen, o.a. van het oude gemeentehuis en de Bernardusschool, waaraan hij persoonlijk herinneringen bewaart. Deze overhandigt hij op onderstaande foto aan Jos Kuijlen, bibliothecaris van de Brabant-Collectie (BC).

De handdruk ter bevestiging van de overdracht.

V.l.n.r.: Jos Kuijlen (bibliothecaris BC), Herman Aartsen (zoon Noud Aartsen), Camiel Aartsen (kleinzoon Noud Aartsen), Emy Thorissen (conservator BC), Anton van Aert (burgemeester Best) en Paul Gondrie (wethouder van Cultuur, Best).  Foto: Wim Westrum

Paul Maas, boezemvriend van Noud, en conservator Emy Thorissen geven een rondleiding aan de aanwezigen. Foto: Wim Westrum

De fototentoonstelling Veranderend Best met een dertigtal zwart/wit foto's van Noud Aartsen kunt u tot en met zaterdag nog bekijken in de Bibliotheek Best. Reacties op de foto van de prijsvraag kunt u tot 24 september zenden naar info@bibliotheekbest.nl.

Maandagmiddag 24 september zal na het ontmantelen van de tentoonstelling de overdracht van de 1100 foto's geëffectueerd worden. Lees ook het artikel over de symbolische overdracht in het Eindhovens Dagblad van dinsdag 19 september.

Gekraagde roodstaart

Gekraagde roodstaart in:
C. Nozeman, M. Houttuyn, C. Sepp, J.C. Sepp:
Nederlandsche vogelen volgens hunne huishouding, aert en eigenschappen beschreeven
KOD 041 G 01

Motacilla, Phoenicurus, de Roodstaert, of het Paepje

Was de Gekraagde roodstaart in de tijd van Nozeman nog een algemeen voorkomende vogel, tegenwoordig lopen de aantallen terug, met name in cultuur- en loofbos. Deze vogel profiteert niet van natuurlijk bosbeheer: de kapvlaktes uit de tijd van het kaalkapsysteem in de bosbouw waren namelijk een prima habitat voor de Gekraagde roodstaart.

De vogel is een zomergast in ons land. Nozeman schrijft:
"Men ontmoet al by tyds in de Lente, en den geheelen Zomer door, dit sierlyk Vogeltje allerwege, zoowel in onze tuinen, als in onze boschen, en in het laeger griendtgeboomte... Deeze vogeltjens leeven van Insekten, en koomen by ons niet te voorschyn, dan wanneer 'er voorraad van dit aes begint voor den dag te koomen. Nergens vind ik 'er meerder dan in de griendten; in dewelken het, gelyk men weet, doorgaends krielt van bloedeloos gedierte."
De winter brengt hij door in tropisch Afrika.

Het mannetje met zijn oranjerode borst, zwarte keel en witte voorhoofd is een opvallende verschijning. Het vrouwtje is minder uitbundig getekend met haar grijsbruine rug en beige onderzijde. Hierdoor kan zij makkelijk verward worden met het vrouwtje Zwarte roodstaart. Zowel mannetje als vrouwtje Gekraagde roodstaart hebben een roestbruine, voortdurende trillende staart. De Latijnse naam, Phoenicurus phoenicurus, betekent purperstaart.
Nozeman noemt ook nog enkele namen die in zijn tijd in omloop waren:
"Uit hem leeren wy de reden, waerom men deezen vogel in Pruissen den Biggenlocker heet; t.w., van wegens de overeenkomst zynes geluids, ten tyde als hy vederkrygende jongen heeft, met dat geluid welk de boeren maeken als zy hunne biggen tot den trog roepen. In sommige streeken geeft men hier te lande aen dit vogeltje den niet genoeg bepaelenden naem van Bastaerd-Nachtegaeltje."

Vindplaats: KOD 041 G 01

Jubileumdag Brabants Landschap & Brabants Particulier Grondbezit

14 september jl. vierden twee vooraanstaande Brabantse organisaties hun jubileum en toonden aan samen 100 jaar sterk te staan voor natuur, landschap en cultuurhistorisch erfgoed: Brabants Landschap is al 80 jaar actief op dit gebied, Brabants Particulier Grondbezit 20 jaar. Op Fort Altena en het nieuwe landgoed Kraaiveld werden de gasten getrakteerd op een mooie middag.

Ontvangst van de gasten op Fort Altena

De eerste spreker na de lunch was Jan Baan, directeur Brabants Landschap. Hij benoemde landgoederen als vaste bakens in een veranderend landschap en de hoekstenen van de Ecologische Hoofdstructuur. Tevens zijn landgoederen het verbindende element in de samenwerking tussen de twee organisaties. Bert van Dijk, voorzitter Brabants Landschap, onderstreepte deze bijzondere samenwerking eveneens en sprak onder andere over de recente ontwikkelingen op Fort Altena en landgoed Kraaiveld. Jan Hak, voorzitter Brabants Particulier Grondbezit, sprak over de ontstaansgeschiedenis en de toekomstplannen van zijn organisatie. Ter afsluiting werd de film 'Nieuwe Hollandse Waterlinie nieuw leven ingeblazen' getoond.
Vervolgens was het tijd voor een sportief intermezzo. In een bonte stoet liepen de gasten, regen en modder trotserende, van Fort Altena naar het nieuwe landgoed Kraaiveld.

Van Fort Altena naar landgoed Kraaiveld via het Liniepad

De rest van de middag stond in het teken van de presentatie van het boek 'Landgoederen in Noord-Brabant'. Aan dit monumentale boek is door een omvangrijk team jaren gewerkt. Ook de Brabant-Collectie heeft haar steentje bijgedragen in de vorm van het aanleveren van historisch beeldmateriaal. In 2005 werden de eerste plannen gesmeed, in 2008 tekenden Brabants Landschap en Brabants Particulier Grondbezit een overeenkomst om die plannen uit te voeren. Thijs Caspers, auteur van het boek, vertelde op flamboyante wijze over de tot stand koming van het boek die hij vergeleek met een lange dag op de Efteling: "je bent de ene achtbaan nog niet uit of wordt alweer de volgende in getrokken." Na zijn speech werd het eerste exemplaar overhandigd aan Wim van de Donk, Commissaris van de Koningin in Noord-Brabant.

Wim van de Donk (midden) neemt eerste exemplaar Landgoederenboek in ontvangst

Meer foto's van deze dag vindt u op onze Flickr-pagina.

Expositie 'De Geschiedenis van de Warande'

Ter gelegenheid van het 300-jarig bestaan van het sterrenbos, gelegen nabij Tilburg University, worden deze week allerlei festiviteiten in de Warande georganiseerd. Kijk voor meer informatie op: deweekvandewarande.nl.

De Brabant-Collectie draagt bij door haar vitrine beschikbaar te stellen. Medewerkers van de Week van de Warande hebben een interessante expositie ingericht die de geschiedenis belicht aan de hand van een aantal oude documenten afkomstig uit de Brabant-Collectie.



Tot en met zondag 16 september bent u bij ons van harte welkom een kijkje te nemen in de geschiedenis van de Warande.

Tijdschrift: Immaterieel Erfgoed

In 2012 is het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed (VIE) gestart met een nieuw tijdschrift, getiteld 'Immaterieel Erfgoed'. Het blad verschijnt 4 keer per jaar en is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in tradities en rituelen, ook wel levend erfgoed genoemd. Ook beleidsmatige aspecten worden belicht. U vindt het tijdschrift in onze collectie (T10859), maar kunt het ook downloaden via de website van VIE.

In nummer 2 is het verslag opgenomen van het Internationaal Congres over Immaterieel Erfgoedbeleid dat VIE samen met het Fonds voor Cultuurparticipatie in februari 2012 in Deurne heeft georganiseerd. Daarnaast onder andere een artikel over de graffitiscene in Eindhoven, waarin de vraag wordt gesteld of graffiti kan worden beschouwd als een vorm van hedendaags immaterieel erfgoed.

2012 is uitgeroepen tot het Jaar van het Immaterieel Erfgoed. In dit jaar wil men mensen bewust maken van de rijkdom aan tradities en immaterieel erfgoed in Nederland. Hiervoor is een speciale website ontworpen met achtergrondinformatie over dit onderwerp. Ook kunt u hier de tradities en rituelen opgeven die u belangrijk vindt. Zaterdag 13 oktober a.s. zal een grote manifestatie plaats vinden op Fort Voordorp in Groenekan om het begin van het immaterieel erfgoedbeleid in Nederland te vieren.

Ook UNESCO draagt immaterieel erfgoed een warm hart toe. Zondag 2 september jl. ondertekende staatssecretaris Halbe Zijlstra het UNESCO-verdrag ter Bescherming van Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland. Nu het verdrag in werking is getreden kunnen mensen hun eigen tradities voor gaan dragen voor de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed. Omroep Brabant heeft inmiddels al de vraag opgeroepen 'Welke Brabantse tradities moeten op de Werelderfgoedlijst?'

Vindplaats: T10859

Fototentoonstellling Noud Aartsen in Bibliotheek Best

Hieronder een foto van de tentoonstelling Veranderend Best met het werk van Noud Aartsen (1932-2010), zoals deze in volle glorie te bewonderen is in Bibliotheek Best, Raadhuisplein 32, Best. Meer foto's vindt u op onze Flickr-pagina.

Opstelling fototentoonstelling Veranderend Best in Bibliotheek Best

U kunt de tentoonstelling bekijken tot en met zaterdag 22 september 2012.

Nieuwsgierig? Bekijk het affiche en het persbericht op onze website en bekijk al enkele van de foto's van Noud Aartsen op Flickr.

Deze tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door Bibliotheek Best, Heemkundekring 'Dye van Best', restauratieatelier De Tiendschuur, Gemeente Best en het Prins Bernhard Cultuurfonds.

Ringmus

Ringmus in:
C. Nozeman, M. Houttuyn, C. Sepp, J.C. Sepp:
Nederlandsche vogelen volgens hunne huishouding, aert en eigenschappen beschreeven
KOD 041 G 01 

Fringilla, Passer Arboreus, Boom- of Ring-Musch

De Ringmus lijkt op de Huismus, maar laat zich op een aantal kenmerken goed onderscheiden. Nozeman omschrijft het als volgt:
"Onze Boom- of Ring-Musschen, (zoo geheeten, omdat zy veeltyds in 't Geboomte nestelen, en omdat zy in hunne nekken eene afscheiding hebben van wit gevederte, tusschen de Kastanjebruine Kalot en het verder bekleedsel van den nek; waer door zy, van achteren bezien, zig vertoonen als met een Ring om den hals,) verschillen veel van onze Huis- of Pot-Musschen: Zy zyn veel schuuwer van de menschen, veel wilder van aert, en ook in getal zoo menigvuldig niet, dan deezen... De Ring-Musch is merkelyk kleiner van gestalte, wel mede Kegelvormig, doch op verre nae zoo dik niet, van Bek, als de Huis-Musch; en hy is in verscheide deelen gants anders gekoleurd in zyne vederen."
Andere onderscheidende kenmerken zijn de zwarte vlekken op de verder witte wangen en de zang. Mannetje en vrouwtje hebben hetzelfde verenkleed.

De Ringmus is iets minder een stadsvogel dan de Huismus. Je treft hem vooral aan in agrarische gebieden en dorpen met veel groen. Nozeman zegt hierover:
"Langs onze landwegen en dyken, die met olmen, ypen, of wilgen beplant zyn, ontmoet men de Ringmusschen zeer dikwils, en vooral in de daeraen nevensgeleegene boomgaerden; alwaer zy van de holen, welken zy in allerlye stammen vinden, een gereed gebruik maeken, om 'er hunne nesten in aen te leggen. Evenwel vind ik deeze soort ook vry gemeen in dorpen en gehuchten; daer zy, (misschien uit de tuinen en boomgaerden verjaegd,) tusschen de vorstpannen der schuuren en wooningen, zoo ongenaekbaer hoog als immer mogelyk is, zig ter broedinge nederzetten."

Over het legsel van de Ringmus vertelt Nozeman het volgende:
"De Eijeren (nooit meer dan 6 in getal) zyn vuil wit of graeuw met bruine spatten. Onder dezelven is 'er altoos één, merklyk kleiner dan de anderen: en zoo is ook het jong, welk daer uit voor den dag koomt: Men noemt dit jong het Koningje van het nest."

Vindplaats: KOD 041 G 01