De Eerste Wereldoorlog

De Brabant-Collectie heeft interessante aanwinsten verworven op het terrein van de Eerste Wereldoorlog.

Allereerst een schetsboek met veilingnummer 3911 op veiling 60 van Bubb Kuyper in Haarlem.

M.J. van Doorn, Oorlog Schetsboek, Breda, 1916
Vindplaats: KHS D 203 

Dit schetsboek is van de hand van Martinus Jacob (Tinus) van Doorn (Padang, Sumatra 1905 - Ukkel, België 1940). Tinus is in 1913 met zijn ouders vanuit Nederlands-Indië naar Breda gekomen. Al op school begint hij schetsen van de Eerste Wereldoorlog en dieren te maken. Op de H.B.S. is Tinus leerling van Anton Wirtz (1872-1945). Op ongeveer elfjarige leeftijd maakt hij dit schetsboek. Het bevat negen potloodtekeningen in een losse ringband. Zeven tekeningen zijn scènes uit de Eerste Wereldoorlog. Alle schetsen hebben een titel en zijn - op één na - gesigneerd en gedateerd (1916). Het formaat van de schetsen is 16 x 23,8 cm.

Gesneuvelde Oostenrijkers
M.J. van Doorn
potloodtekening, 1916
Vindplaats: KHS D 203

Duitsche stelling
 M.J. van Doorn
potloodtekening,1916
Vindplaats: KHS D 203

Een gevecht tot het einde tusschen een Duitsch en Engelsch schip
M.J. van Doorn
potloodtkening, 1916
Vindplaats: KHS D 203

De tekenaar van dit schetsboek groeit uit tot een niet onverdienstelijk kunstenaar met een goed gevoel voor kleur. Hij begint zijn tekenopleiding aan de Akademie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Exposities van zijn schilderijen en grafiek zijn een succes. In 1932 hangt zijn werk in het Stedelijk Museum van Amsterdam. Ook legt hij zich toe op decoratief werk en boekillustratie (o.a. voor Antoon Coolen). In 1938 verhuist Tinus van Doorn met zijn vrouw Annie (Akkie) Vermeulen vanuit de Achterhoek naar Ukkel (België). De oorlogsdreiging valt hen zwaar. Op de dag dat de Duitsers Brussel bezetten, maken hij en zijn vrouw een einde aan hun leven. Hij laat een oeuvre na van circa 150 schilderijen, 400 tekeningen en linosnedes en een vijftiental beelden.

De tweede aanwinst betreft een prentbriefkaart van de Waalrese fotograaf Jan Bijnen (1874-1959), wiens fotocollectie de Brabant-Collectie beheert. Het glasnegatief met het woonhuis aan de Stationstraat was reeds in ons bezit, maar niet de ansicht.

Groete uit Waalre
Fotograaf: Jan Bijnen / © Brabant-Collectie
Prentbriefkaart
Vindplaats: pbk-JB WO1 Waal (1) 

In een eerder blogbericht van 19 april 2013 toonden we een foto van dezelfde woning en haar bewoners. Waarschijnlijk was de familie van Moorsel de eerste bewoner, maar rond 1920 of iets eerder betrok de familie Verhoeven dit pand.

Achterzijde prentbriefkaart

Deze prentbriefkaart, voorzien van het poststempel Waalre d.d. 24 september 1914, is aan het begin van de Eerste Wereldoorlog verzonden aan een militair (zie rechter bovenhoek) en wel aan: Den Heer L.H. Obers, Wielrijders Korps, 42. Landweer Batteljon, 1ste Comp., Eindhoven.

De volgende tekst staat erbij geschreven:
Beste Henri, 

Hartelijk dank voor Uwe mooie kaarten en 

daarvoor komen wij met ons vijven U een groet terug

brengen Zoo Als U op de 

anzicht ziet. U moet maar 

eens kijken of U ons nog 

kent. Want wij zijn daar-

op nog niet zoo groot als 

Zondag. U moet nog 

maar eens overkomen als 

U vrije hebt. Als U uit 

Eindhoven moet vertrekken

laat het ons dan weten. Vele 

groeten van de familie Steyvers,

maar vooral van Stephanie van Moorsel. 

U moet soo nouw maar niet kijken want ik heb lelijk geschreven.

Meer prentbriefkaarten uit de Brabant-Collectie over dit onderwerp zijn te zien in het beeldverhaal in het juninummer van het tijdschrift In Brabant: zie het artikel 'De Eerste Wereldoorlog. Beelden van een vreemde strijd'.