In Nederland gebleven. De geschiedenis van Molukkers 1951-2025

Ons blog richt zijn schijnwerpers dit keer op een heruitgave van een boek uit 2006. De auteurs van de nieuwe (én de oude) publicatie, Henk Smeets en Fridus Steijlen, noemen het een geüpdatete heruitgave. Het originele boek, In Nederland gebleven. De geschiedenis van Molukkers 1951-2006, kwam voort uit onderzoek op initiatief van de toenmalige minister voor Grotestedenbeleid, Overheidsinformatiebeleid en Integratie, Roger van Boxtel. Het boek voorzag in een dringende behoefte, want deze editie raakte spoedig uitverkocht. Nu is er een nieuwe uitgave van het boek, waarin de verhalen en de tijdlijn zijn doorgetrokken tot aan 2025. Het boek beschrijft de geschiedenis van de Molukkers die vanaf 1951 naar Nederland zijn gekomen: waarom kwamen ze en wat hebben zij sindsdien meegemaakt. Het gaat over de spanning tussen een migrantengroep en de overheid, onder andere uitmondend in de gewelddadige confrontatie tussen ballingen en de Nederlandse samenleving. Maar óók de samenwerking van de Molukkers met diezelfde overheid om te komen tot een oplossing komt nadrukkelijk aan bod. Het verloop hiervan laat zien dat integratie een lang proces is. Het onderzoek in archieven en literatuur, maar ook de informatie uit de vele interviews, vinden hun weerslag in het boek. De indeling en de inhoud volgen grotendeels de oude uitgave, maar een uitvoerig hoofdstuk over de periode van 2006 tot 2025 is aan het boek toegevoegd. Verder zijn in de bestaande tekst correcties aangebracht, nieuwe inzichten ingevlochten en is ook het beeldmateriaal gedeeltelijk aangepast. De correcties zijn soms subtiel en deels te verklaren uit een feitelijke en meer objectieve afstand ten opzichte van het verleden, maar zeker ook uit de discussies die al geruime tijd worden gevoerd over kolonialisme en hoe om te gaan met het koloniale verleden. Nuancering op zinsniveau en aanpassing van woordgebruik zijn hier het logische gevolg van.

De belangstelling voor de Molukse geschiedenis is bijna 75 jaar nadat de eerste mannen en vrouwen hier voet aan wal zetten nog springlevend. Stonden in de editie van 2006 vooral de eerste en tweede generatie centraal, in 2025 kunnen we al spreken van een derde en vierde generatie en geven zij in het nieuwe hoofdstuk met hun verhalen kleur aan de historische context.

Ook de 2025-editie is omvangrijk (643 pagina’s), heeft een omvangrijk notenapparaat (bijna 100 pagina’s!) en een forse literatuur- en namenlijst. Wat ontbreekt is echter een index van plaatsnamen. En hoewel het in grote delen van de tekst over Nederland ‘in het algemeen’ gaat, was dit in deze nieuwe editie prettig en op zijn plaats geweest. Er valt voor alle belangstellenden echter genoeg wetenswaardigs in het boek te ontdekken.

Vindplaats: NGE P3 SMEE 2025