Op 1 september 2023 opent in Tilburg de fototentoonstelling
De Mix Nederland ‘Aarde’ met fotografie van Martien Coppens
(1908-1986) en Wiesje Peels (1975).
Locaties: Station Tilburg en campus Tilburg University
Wiesje Peels heeft naar aanleiding van het historisch werk van Martien Coppens haar DOKAR gebouwd. Een mobiele donkere kamer kar achter haar fiets. Als ode aan Martien Coppens en analoog werken. ‘Aangedreven' door het werk van Martien Coppens is ze met haar DOKAR vanuit Breda naar De Peel gefietst en heeft ze onderweg door Brabant landschappen en haar bewoners gefotografeerd. Ter plekke ontwikkelde ze haar films en maakte ze afdrukken. Auteur Wilfried de Jong schrijft de tentoonstellingstekst.
 |
| Schuilhut op De Peel, 1945. Martien Coppens. Vindplaats: Cop / IM 5a © Nederlands Fotomuseum, Rotterdam / Brabant-Collectie, Tilburg University |
 |
| Wiesje Peels bij haar DOKAR, Helenaveen, 2023 © Hans de Kort |
“Ik ben erg trots dat de fototentoonstelling met werk van Wiesje Peels en Martien Coppens te zien is op Station Tilburg. Het is een aangename verrassing voor reizigers en we hopen dat de expositie op het station hen ook naar Universiteit Tilburg brengt om daar het andere deel te bekijken”, Magdalena Piotrowska, NS Regiodirecteur Zuid.
“Staand op de schouders van onze voorgangers, kijkend met de blik naar het heden om deze te vangen voor de toekomst”, Pia van Kroonenburgh, Bibliothecaris Brabant-Collectie / Tilburg University.
Wiesje Peels over Martien Coppens:
“Eind jaren ‘70 begin jaren ‘80 wilde je een fotoboek samenstellen met je 100 beste foto’s. Dit binnen een opdracht vanuit de provincie als eerbetoon aan je werk als fotograaf. De provincie vond je eerste voorstel van je geselecteerde foto’s niet representatief genoeg voor Brabant. Je besloot na overleg een ‘zelfportret’ samen te stellen uit meer dan 100 foto’s waar evengoed toch het Brabants karakter in terug te zien zou zijn. De provincie had niets te vrezen.
Het werd een sterk geconcentreerde samenvatting van onderwerpen die jou het sterkst boeiden. Een persoonlijke bekentenis zonder te verwijzen naar fotogeschiedenis en esthetische opvattingen. Daar ben ik binnen ‘Aarde’ ook naar op zoek. Binnen het selectieproces van jouw werk, maar ook binnen het door mij te gaan maken werk.
Ik kreeg de mogelijkheid door stichting Beeldmix met mijn ogen naar jouw werk te kijken en opnieuw een selectie te maken. Als een soort ‘zelfportret’ van mijzelf gespiegeld in het werk van jou. Wat kenmerkend aan jou is, is je beheersing van de techniek. Je bent een meester in het doordrukken en het terughouden bij het vergroten en afdrukken van je foto’s in de donkere kamer.
Je zei: "Toonvlakken zijn het, waaruit de foto is opgebouwd, zij bepalen dus de zeggingskracht en deze zijn geheel in uw macht, alleen begrensd door de mate, waarmee gij dit onderdeel uwer techniek beheerscht." Een fotograaf is ‘een werker met licht’. Het bereiken van licht-ritme; de verdeling van licht-donker. Je was trots op je handwerk in een tijd van mechanisatie en dat zonder computer.
Dit is wat ik graag wil herontdekken. Het analoog fotograferen. Vertrouwen op je intuïtie. Het oprakelen van de kunde die me eerder gewoon was tijdens mijn studie en werkzame leven binnen het voor mij relatief korte analoge tijdperk. De focus, het ambacht, de weg naar het beeld toe. Dit door middel van een reis met een mobiele donkere kamer achter mijn fiets. Ik wil een ode brengen aan jou en aan dat analoog werken. Dit delen met mensen die ik ontmoet of die het werk gaan beschouwen."
 |
| Zelfportret, Lieshout, 1964. Martien Coppens © Nederlands Fotomuseum, Rotterdam / Brabant-Collectie, Tilburg University |
Zijn wieg stond in het Brabantse Lieshout. Coppens was de oudste zoon van een klompenmaker. Tijdens zijn middelbare schooltijd raakte hij gefascineerd door de fotografie. Na de HBS verdiepte hij zijn fotografische kennis door het fototijdschrift Focus en door zijn contact met hoofdredacteur Adriaan Boer werd hij gestimuleerd om een opleiding te volgen. Na zijn studietijd in München (Bayerische Staatslehranstalt für Lichtbildwesen) en een stage in Middelburg opende Martien Coppens in 1932 een portretatelier en fotozaak in Eindhoven. In 1935 trouwde hij met Nanda Cuppens, een molenaarsdochter uit het Belgische Reppel. Het echtpaar kreeg tien kinderen. Bij het bombardement van Eindhoven ging zijn atelier aan de Emmasingel in vlammen op.
Daarna maakte hij vooral reportages in opdracht en vrij werk. Zijn meeste landschapsopnamen werden vóór, tijdens of kort na de oorlog gemaakt. Coppens’ verbondenheid met de natuur was groot.
Martien Coppens wordt wel de beeldhouwer onder de fotografen genoemd. Zijn werk gaat zoveel verder dan zomaar een portret. Hij dankte zijn bekendheid vooral aan zijn foto’s van Brabantse boerenkoppen. Maar ook aan zijn immense productie: liefst zeventig fotoboeken en talrijke tentoonstellingen in binnen- en buitenland. Coppens liet een indrukwekkend fotografisch oeuvre na, waarin veel aandacht voor het Brabantse platteland en zijn bewoners. De erfgenamen Coppens hebben 1.632 door Martien zelf afgedrukte foto’s (de kerncollectie vintage prints) en zijn archief voor onbepaalde tijd in beheer gegeven aan de Brabant-Collectie, gevestigd in de Tilburgse universiteitsbibliotheek. De negatieven en contactafdrukken zijn ondergebracht bij het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam.
Wiesje Peels (1975)
De foto's van Wiesje Peels zijn eerder een uitdrukking van hoe ze persoonlijke verhoudingen interpreteert en naar haar hand zet. Situaties die ze aantreft, verbijzondert ze en werkt ze uit in zorgvuldige fotografische composities. De kracht van haar foto's zit in de kwetsbaarheid van de menselijke vergankelijkheid. Iets wat waardevol is, staat steeds op het punt van verdwijnen. Vlak voordat het vergaat, legt Wiesje Peels dat in een ontroerend beeld vast. Haar manier van werken heeft een ‘performatieve kant’. Ze bouwt gereedschappen om mee te verbinden. Binnen en buiten een kader. Zo ontwierp ze i.s.m. Nest (familiair samenwerkingsverband) in opdracht van BredaPhoto het toneelbeeld voor de uitvoering van ‘Islands’ door componist Richard Ayres en het Asko Schönberg ensemble. Hierin kwamen muziek, film, fotografie, ruimtelijk ontwerp en performance samen. Voor ‘Aarde’ bouwde ze haar DOKAR, een donkere kamer op wielen. Als ode aan Martien Coppens. Hiermee fietste ze door De Peel. Tijdens haar reis kon ze haar analoog gemaakte foto’s direct ontwikkelen en afdrukken.
De Mix Nederland ‘Aarde’ met Martien Coppens (1908-1986) en Wiesje Peels (1975) is vanaf 1 september t/m 31 oktober 2023 te zien en is vrij te bezichtigen op Station Tilburg en op de campus van Tilburg University: Esplanade & Cobbenhagen gebouw.
De Mix Nederland ‘Aarde’ met Martien Coppens (1908-1986) en Wiesje Peels (1975) is vanaf 1 september t/m 31 oktober 2023 te zien en is vrij te bezichtigen op Station Tilburg en op de campus van Tilburg University: Esplanade & Cobbenhagen gebouw.
De binnenexpositie in het Cobbenhagen gebouw (alleen door de weeks te bezoeken) is verlengd t/m 4 januari 2024.
Zie ook: www.brabantcollectie.nl en www.beeldmix.nl.
Er verschenen in de pers o.a. artikelen in Focus, BN De Stem, Eindhovens en Brabants Dagblad, De Gelderlander, Stadsnieuws Tilburg, p. 16 en online bij Brabant Cultureel, Nieuws.ns.nl, Deurne Media Groep, Nieuws Tilburg University, Erfgoed Tilburg en Make it in Tilburg. Univers publiceerde een reportage op film en een artikel in de reeks Sprekend Verleden. Brabant Cultureel plaatste een tweede artikel met de mooie woorden: "De Mix Nederland ‘Aarde’ is zo’n expositie waar je niet snel uitgekeken bent. Niet op de laatste plaats omdat het boeiend is te zien hoe Wiesje Peels intuïtief dan wel associatief reageert op het werk van Coppens."
 |
| Hemeldraagster, 2023. Wiesje Peels © De Mix Nederland 'Aarde', Stichting Beeldmix |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten