Meer te weten komen over Oosterhout? Een heerlijkheid…

Op 1 mei 1977 zag het eerste nummer van het mededelingenblad van de Heemkundekring ‘De Heerlijkheid Oosterhout’ het levenslicht. Op de eerste twee bladzijden werd secuur uitgelegd wat er onder heemkunde moest worden verstaan en hoe de Oosterhoutse kring dit in zou gaan vullen. In de artikelen die in dat nummer volgden, over schuttersgilden, Brabantse boerderijen en bloeiende planten, staat steeds Oosterhout centraal. En dat zal in de nummers die volgen zo blijven. “Uiteraard”, zou je willen zeggen, want daar gaat het om: ‘Het kennen van het ‘Heem’, het eigen erf’. Sinds dat eerste nummer passeerden heel veel onderwerpen de revue: hoogte- en dieptepunten uit de geschiedenis van Oosterhout.

In 2020 zijn we toe aan de 44ste jaargang van het periodiek en nog steeds komen de meest uiteenlopende onderwerpen over het voetlicht in een blad dat er in de loop der tijd steeds fraaier uit gaat zien. Hadden de vroegste nummers een wat primitief ogende pentekening van een Brabantse boerderij op de voorpagina en een beperkt aantal getypte pagina’s als binnenwerk, nu ligt er bij de leden vier keer per jaar een full colour blad op de mat van 36 pagina’s, gedrukt op glanzend papier.

In de huidige jaargang werd een inkijkje geboden in bijvoorbeeld de geschiedenis van de Villa Mathilda en hoe deze Johan van Beek inspireerde tot het maken van een natuurgetrouwe maquette. Aan een foto van een plekje in Oosterhout werden interessante wetenswaardigheden gekoppeld, de boeiende (schilders)familie Van der Meer de Walcheren (vader en moeder Pieter en Christine, en dochter Anne Marie) werd in woord en beeld uitgelicht. Verder komen de verklaring van straatnamen en het doen en laten van Oosterhouters die actief zijn in het verenigingsleven uitgebreid aan bod. En dan hebben we nog niet alles uit het eerste nummer van dit jaar genoemd.

Wat in het tweede nummer in het oog sprong was de indrukwekkende lijst van ruim honderd korte en lange artikelen over Oosterhout die tussen 1877 en 1963 in het veelgelezen tijdschrift De Katholieke Illustratie zijn verschenen. Wanneer je die artikelen achter elkaar zet, krijg je een goed beeld van het wel en wee van Oosterhout in de genoemde periode. Maar in De Katholieke Illustratie ligt het accent wel sterk op religieuze zaken. In De Heerlijkheid. Periodiek van Heemkundekring De Heerlijkheid Oosterhout komen, zoals het hierboven geschrevene duidelijk maakt, veel meer aspecten aan de orde.

H. Reynier Brouerius: Het Huijs van Strijen in Oosterhout
Pentekening. Vindplaats: O 31 / 820.11 Strij (10)

In onze zoekmachine BCfinder is ook veel te vinden voor Oosterhout. Bijna duizend boeken en (tijdschrift)artikelen en ruim tweehonderd topografische afbeeldingen komen tevoorschijn wanneer je de plaatsnaam Oosterhout als zoekterm invoert. Grasduinen of onderzoek doen in deze bronnen, digitaal of – als het straks weer kan – ter plekke, moet voor de mensen die ‘het heem’ aan het hart gaat een HEERLIJKHEID zijn.

Vindplaats: T 07421