Overdracht fotocollectie Anton Schellens (1887-1954)

De Brabant-Collectie is sinds woensdag 6 april de gelukkige bezitter van het fotografische oeuvre van de Eindhovense textielfabrikant Anton Schellens. Het werd geschonken, namens de erven, door Dolf Mignot, kleinzoon van de textielfabrikant. De schenkingsovereenkomst werd tijdens een feestelijke bijeenkomst getekend door prof.dr. Wim van de Donk, rector magnificus en collegevoorzitter. De fotocollectie van Schellens omvat bijna 750 objecten en bestaat uit afdrukken, (stereo-)glasnegatieven, (stereo-)celluloidnegatieven, diapositieven en diploma’s.

Handdruk na ondertekening van de schenkingsovereenkomst. 
Links Dolf Mignot, kleinzoon van de Anton Schellens, en rechts Wim van de Donk.
 © Paul Slot | Brabant-Collectie, Tilburg University

Twee passies had de rijke Eindhovense textielfabrikant Anton Schellens (1887-1954): fotograferen en kunst. Hij was een kwalitatief goede amateurfotograaf én hij verzamelde schilderijen, in het bijzonder van de Haagse School en Amsterdamse Impressionisten. Pittoreske en idyllische plekjes, waar de moderne tijd nog niet was doorgedrongen, legde Schellens tussen 1910-1925 vast op de gevoelige plaat.

Zijn werkgebied was Eindhoven en omgeving, onder andere Mierlo, Geldrop, Heeze en Oirschot. Geïnspireerd door de Impressionisten maakte Schellens bij voorkeur opnamen van boereninterieurs - het liefst één ruimte met open vuur – en ook huis-industrie (ambachtelijk handwerk). Hij ensceneerde zijn onderwerpen. Met grote zorg werd het woonvertrek, inclusief meubilair en voorwerpen, ‘heringericht’ met bijzondere aandacht voor het binnenvallend licht om het er zo schilderachtig mogelijk uit te laten zien. Schellens instrueerde en positioneerde zijn ‘modellen’, net zoals Vincent van Gogh en Jan Sluijters.

Naast opnamen van boereninterieurs, ambachten en het boerenleven, maakte Schellens portretten en foto’s van landschappen. Thuis, in zijn villa “De Driehoek” aan de Parklaan in Eindhoven, ontwikkelde hij zelf de glasplaten en maakte hij na selectie zijn vergrotingen. Hij bekwaamde zich in het procedé van de broomverfdruk oftewel de pigmogravure: de normaal vervaardigde afdruk werd gebleekt en na het drogen tamponerend bewerkt met licht vettige olieverf – eigenlijk een vorm van beeldbewerking avant la lettre.

Deze bijzonder fraaie afdrukken zond hij in voor fototentoonstellingen en fotowedstrijden in binnen- en buitenland. Achterop de tentoonstellingsafdrukken staan allerlei gegevens vermeld: datum en locatie van de opname, welke camera hij gebruikte, merk glasplaat en papier, en ook voor hoeveel gulden de foto op de expositie verkocht mocht worden en waar de foto is tentoongesteld. Schellens behaalde diverse prijzen en kreeg eervolle vermeldingen én publiceerde in weekbladen: onder andere in De Zuid-Willemsvaart, Katholieke Illustratie en de Panorama en in vakbladen zoals Focus, Lux, Deutsche Camera Almanach.

Een impressie:

Vrouw met mutsje
Pigmogravure
 © Anton Schellens | Brabant-Collectie, Tilburg University

Vrouw voor keuterboerderij 
Glasnegatief
 © Anton Schellens | Brabant-Collectie, Tilburg University

Klompenmaker aan het werk
Glasnegatief
 © Anton Schellens | Brabant-Collectie, Tilburg University

Brabantsche Huis-industrie, Geldrop: de rietenmaker, de spoelster, de wolpluister en de wever. 
Gepubliceerd in: Panorama, 1913.
 © Anton Schellens | Brabant-Collectie, Tilburg University

Aan de Dommel, 1913. 
Glasnegatief
Gepubliceerd in: Focus, augustus 1918.
 © Anton Schellens | Brabant-Collectie, Tilburg University

“Het Brabantsche landschap met z’n peppels vol tere schoonheid, zijn geheimzinnige dennen, z’n woeste zandverstuivingen, z’n koele vennen [en] z’n verre heiden (…) noodigt U dagelijks uit tot het vastleggen van brokken natuur.” (Schellens, 1922)

Schoppen troef, Mierlo, juni 1922.
Pigmogravure
Tentoongesteld in Londen, 1922 en in het Stedelijk Museum te Amsterdam, 1928.
© Anton Schellens | Brabant-Collectie, Tilburg University

Rustig uurtje of Na de maaltijd, Heeze, 1922 of 1923.
Pigmogravure
Tentoongesteld in Turijn, voorjaar 1923. Bekroond met een gouden medaille en diploma.
© Anton Schellens | Brabant-Collectie, Tilburg University