Brabantse gemeenten in oorlogstijd

Vanavond (woensdag 14 september) om 19.00 uur vindt in het Oude Willibrorduskerkje te Waalre de 72e Provinciale herdenking van Brabantse gesneuvelde militairen en verzetsstrijders plaats. Deze herdenking is live te volgen via Omroep Brabant. Gastsprekers zijn Wim van de Donk, Commissaris van de Koning, en René Bastiaanse, historicus en televisiepresentator. Centraal staat het thema ‘Brabantse gemeenten in oorlogstijd’. Dit jaar wordt de herdenking niet meer traditioneel op 4 mei gehouden, maar in september, net zoals dat na de oorlog gebeurde. Herdenken kun je op ieder moment. Het bestuur van de Stichting Herdenking Brabants Gesneuvelden heeft in overleg met de provincie voor deze nieuwe datum (de woensdag in de tweede volle week van september) gekozen om het provinciaal karakter van de herdenking te versterken en de jeugd meer bij de herdenking te kunnen betrekken.

Tot en met 18 september is in ontmoetingscentrum ‘Het Klooster’ (Hoogstraat 8) de gelijknamige fototentoonstelling ‘Brabantse gemeenten in oorlogstijd’ gratis te bezichtigen. De Tweede Wereldoorlog had grote invloed op het dagelijks leven. Deze tentoonstelling wil een beeld geven van zowel de veranderingen als de continuïteit van het leven in Noord-Brabantse gemeenten in deze bewogen periode. Vrijwel alle gemeenten in de provincie hebben op verzoek van Stichting Herdenking Brabants Gesneuvelden foto’s aangeleverd van situaties voor, tijdens en na de oorlog. Naast de Provincie en de gemeenten, verleende ook de Brabant-Collectie haar medewerking aan de expositie.
Woensdagmiddag 7 september jl. is de tentoonstelling geopend door gedeputeerde Leefbaarheid en Cultuur, Henri Swinkels.

© Simone de Graef | Nomets Grafisch ontwerp

© Tony Vaessen

© Emy Thorissen | Brabant-Collectie, Tilburg University

Open Monumentendag en de Brabant-Collectie

Zaterdag 10 en zondag 11 september zijn in het hele land talrijke gemeentelijke en rijksmonumenten voor het publiek opengesteld. Het thema van de BankGiro Loterij Open Monumentendag van dit jaar is: 'Iconen en symbolen'. Dergelijke beelden en tekens met een bijzondere betekenis zijn veelal te zien bij monumenten (van binnen en van buiten). Denk hierbij aan ornamenten, reliëfs en schilderingen, maar ook aan glas-in-loodramen en gevelstenen. De Vughterpoort, een van de voormalige stadspoorten van ’s-Hertogenbosch is voorzien van een gevelsteen: het wapen van Nederland geflankeerd door de leeuwen met de tekst “Je Maintiendrai 1827”. Een gevelsteen (= een plaat met een voorstelling in reliëf en inscriptie) geeft het gebouw een eigen, herkenbare identiteit.

Vughterpoort 's Bosch
 C.W. Bauer, Middelburg
Foto
H 55 / 111 Vugh (7)

In de nis boven de rijk geornamenteerde toegangspoort van het Markiezenhof (van stadspaleis tot kazerne en thans museum) bevindt zich een Christoffelbeeld. Het beeld is vervaardigd in 1914 door Atelier Custers (mogelijk door beeldhouwer Piet van Dongen). 

Bergen op Zoom, Markiezenhof Poort

Uitg. Gebr. Simons, Ubach over Worms

Prentbriefkaart

pbk Weesp - B 46.2 / 820.11 Mark (1)

Maar liefst twee jaar op rij vindt de landelijke opening van Open Monumentendag plaats in onze provincie: in 2015 in Bergen op Zoom (in het kader van Kunst en Ambacht) en dit jaar in ’s-Hertogenbosch. Meer dan genoeg reden om eens stil te staan bij enkele monumenten met iconische waarde in het landschap en de stad, zoals (kerk)torens, stadhuizen, molens en kastelen. Immers het bouwwerk zelf kan een icoon vormen, bijvoorbeeld de St. Jan in 's-Hertogenbosch die symbool staat voor de kracht van het middeleeuwse ambacht. Van deze monumentale panden bezit de Brabant-Collectie mooie tekeningen, prenten, foto's en prentbriefkaarten, die te zien zijn in de Topografisch Historische Atlas.
Hieronder een impressie van enkele ‘iconen’ uit zes grote Brabantse steden. Onder de plaatsnaam treft u het programma van het komende weekend aan.

Bergen op Zoom

Watertoren uit 1899 gelegen aan Parallelweg 127, Bergen op Zoom

Uitg. N.J. Boon, Amsterdam

Prentbriefkaart, ca. 1901

pbk-B 46.2 / 342.11 (2)

Breda

Grote kerk, Breda

Hendrik de Laat, 1929

Ets

B 83 / 411.11 Grot (17)

Tilburg

Koninklijk Paleis van Willem II (later Stadhuis), Tilburg

Getekend door Chimaer, gelithografeerd door Desguerrois en Co.

Steendruk

T 34 / /820.11 Pale (1)

's-Hertogenbosch

Kapel voor de restauratie, St. Jan te ‘s-Hertogenbosch

J.H. Maronier

Krijttekening in zwart, geel en rood

H 55 / 411.12 Jan (26)

Eindhoven

Eindhoven, Sterrekundig Observatorium a/d Dr.Schaepmanlaan 
Uitg. Roukes en Erhart
Prentbriefkaart
pbk-E 21 / 640.11 (1)

Helmond

Kasteel, Helmond

Uitg. Jules Le Loup v.Heesel, Helmond

Prentbriefkaart

pbk-H 48 / 820.11 (8)